تاثیر داروها بر سیستم شنوایی

دارو یک ماده شیمیایی می باشد که در درمان بیماری ها مورد استفاده قرار میگیرد.داروها همواره طیف گسترده ای از اثرات نامطلوب را همراه با اثرات درمانی دارند.معمولا یک دارو اثرات درمانی مختلفی دارد اما هدف از مصرف آن،تنها یکی از اثرات درمانی آن است. نتایج ناخواسته یا نامطلوب مصرف داروها به عنوان عوارض جانبی و عموما غیرزیان آور دارو مطرح میگردند،اما سمیت زایی به عنوان اثرات زیان بخش دارو بر سایر عملکردها یا سایر قسمت های بدن تعریف می گردد.
تاثیرات سو داروها بسته به دوز دارو،مدت زمان استفاده از دارو و حساسیت افراد متفاوت است.
یکی از عوارض جانبی داروها،سمیت زایی برای گوش بوده و عبارت است از آسیب به گوش با دو عملکرد متفاوت :
۱)آسیب به سیستم شنوایی
۲)آسیب به سیستم تعادلی

علایم بالینی سمیت زایی در سیستم شنوایی:

اولین علامت بروز وزوز در فرکانس های بالاست.اگر مصرف دارو قطع نشود،علائم کم شنوایی نیز پس از چند روز ظاهر می شود،کم شنوایی ابتدا در فرکانس های بالا اتفاق می افتد و اگر پیشرفت کند فرکانس های پایین را نیز درگیر می کند.

علائم سمیت زایی در سیستم تعادلی گوش:

علامت شروع آن بروز سردرد است که به مدت دو روز طول می کشد و اگر وارد مرحله حاد شود،حالت تهوع،استفراغ،عدم تعادل و سرگیجه نیز بروز خواهد کرد.

طبقه بندی داروهای سمیت زای گوش

 

آمینوگلیکوزیدها

شامل اغلب داروهایی است که پسوند “سین” دارند ولی این ویژگی قابل تعمیم به همه داروها نیست.اگرچه همه آمینوگلیکوزیدها اثر سمیت زایی بر سیستم شنوایی و تعادل دارند،اما هریک بر روی یکی از این سیستم ها اثر بیشتری دارند.
از جمله آمینوگلیکوزیدها میتوان از نئومایسین،کانامایسین،جنتامایسین،دی هیدرواسترپتومایسین،توبرامایسین،استرپتومایسین نام برد.

دیورتیک های حلقوی یا داروهای مدر(ادرار آور)
این داروها با ممانعت از جذب آب و الکترولیت ها در کلیه،می توانند سمیت زا باشند.
کم شنوایی ناشی از این داروها معمولا موقتی بوده و علائمی چون وزوز و احساس پری در گوش را به دنبال دارند.
از جمله داروهای دیورتیک فورزماید،اتاکرینیک اسید می باشد.

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی

داروهای ضدالتهاب،کاهنده درد و تب بر ها ترکیباتی هستند که عوارض جانبی مشابهی ندارند.
آسپیرین و ناپروکسن و ایبوپروفن از جمله این داروها می باشد.
کم شنوایی حاصل از مصرف آسپیرین موقتی و برگشت پذیر بوده و موجب بروز وزوز نیز می گردد.
ایبوپروفن و ناپروکسن کمتر با احتمال کم شنوایی همراه هستند ولی در صورت بروز ،کم شنوایی حاصل از آن دائمی می باشد.

داروهای ضدسرطان(آنتی نئوپلاسم)

داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی،عوارضی نیز به دنبال دارند.
کم شنوایی ناشی از مصرف این داروها معمولا دوطرفه بوده که ابتدا در فرکانس های بالا دیده می شود و با افزایش مصرف دارو کم شنوایی به سمت فرکانس های پایین پیشرفت می کند.
بلئومایسین،فلوروراسیل،نیتروژن موستارد و سیس پلاتین از جمله داروهای ضدسرطان می باشد.

داروهای ضدمالاریا

این داروها حتی در دوز پایین نیز اثر سمیت زایی برای گوش دارند.اولین علامت مسمومیت های گوشی،ناشی از مصرف کینین می باشد که چند ساعت پس از مصرف در دوز بالا آشکار می شود.
کم شنوایی حاصل از مصرف کینین معمولا حسی عصبی،دوطرفه،متقارن،برگشت پذیر همراه با افت در فرکانس های بالا می باشد.